تله مدیسین یا پزشکی از راه دور، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور ارائه خدمات بهداشتی در حالی است که بین گیرنده و فراهم کننده خدمات فاصله زمانی یا مکانی وجود داشته باشد.
زمانی که به وسیله اینترنت، آزمایش‌ها و تشخیص‌های پزشکی یک بیماری را در اختیار پزشکی دیگر در آن سوی جهان قرار می‌دهید و با وی مشورت می‌کنید، درحقیقت از پزشکی از راه دور استفاده کرده‌اید. برقراری ارتباط پزشک و بیمار، معاینه از راه دور به کمک ارسال تصاویر رادیولوژی، ارسال سیگنال‌های حیاتی و گزارش‌های متنی و صوتی شرح حال بیمار از یک سو و ارائه دستورات به صورت متن یا صوت و یا در مواردی خاص همچون جراحی از راه دور بصورت فرامین مکانیکی توسط پزشک، چرخه یک عملیات پزشکی از راه دور را تشکیل می‌دهد.
پزشکی از راه دور مهارتی است که از ابزارهای چند رسانه‌ای بهره می‌گیرد و با استفاده از تعداد زیادی فناوری‌های روز شامل تصویر زنده، صدای زنده، داده‌ها و تصاویر پزشکی، سیستم‌های ارتباطی، متن‌ها، عکس‌ها و پارامترهای حیاتی مرتبط با پزشکی، می‌توان خدمات پزشکی را از فاصله دور به مکانی دیگر ارائه داد. طی سال‌های اخیر و بخصوص پس از ظهور کرونا، اشتیاق به بهره گیری از ویزیت غیرحضوری در میان پزشکان و مخاطبین با استقبال مواجه شد.
دلایل به کارگیری تله مدیسین
تله مدیسین در کشورهایی مانند ایران به لحاظ وسعت جغرافیایی در موارد ذیل کاربرد بیشتری خواهد داشت:
۱. وجود پراکندگی جمعیت در بعضی از نقاط کشور و مناطق کوهستانی و دور افتاده
۲. عدم دسترسی به مراکز تخصصی پزشکی در برخی از نقاط کشور
- افزایش جمعیت سالخورده و نیازمند به مراقبت‌های ویژه پزشکی
- کمک به تشخیص سریع بیماری
- اتخاذ تاکتیک‌های درمانی به روز
- کاهش اتلاف وقت در بیماری‌های حاد و اورژانسی
سه حوزه تله مدیسین
-
کمک به تصمیم گیری
ساده ترین امکان تله مدیسین استفاده از بانک اطلاعاتی مراکز درمانی جهت تصمیم گیری صحیح متخصصان است. این عملکرد که قدیمی ترین کاربرد تله مدیسین است به کمک موتورهای جستجو نتایج تحقیقات و روش‌های مختلف درمان را برای پزشکان در هنگام کار فراهم می‌کند.
-
انتقال حس
منظور از انتقال حس، ارسال اطلاعات بیمار از یک مرکز به مرکز دیگر است. اطلاعاتی نظیر سیگنال‌های حیاتی بیمار به خصوص تصاویر رادیولوژی دیجیتال و حتی تصویر ظاهری بیمار را می‌توان از طریق تله مدیسین منتقل کرد.
-
همکاری در مدیریت بیمار به صورت Real Time
مهم‌ترین و جدیدترین کاربرد تله مدیسین به کارگیری فن آوری انتقال تصاویر ویدئویی بیمار است که کمک می‌کند پزشکان مختلف در فرایندهای درمانی از قبیل عمل‌های جراحی یا فرایندهای دراز مدت وضعیت درمان را مدیریت کنند. علاوه بر تصاویر ویدیویی، وضعیت ظاهری بیمار، اطلاعات تجهیزات گوناگونی نظیر استنتوسکوپ، افتالموسکوپ، اتوسکوپ و درماسکوپ نیز می‌تواند منتقل شوند.
انواع سرویس‌های تله مدیسین
اطلاعات و سرویس‌های صوتی: این دسته از از سرویس‌ها بر مبنای اطلاع رسانی به وسیله خطوط تلفن مهیا می‌شوند. می‌توان گفت کم هزینه‌ترین نوع سرویس اطلاع رسانی پزشکی به وسیله تلفن است که در ایران هم تحت عنوان پزشک در منزل مورد استفاده قرار می گیرد. این سرویس به 2 گونه تقسیم بندی می‌شود:
- گروه اول به صورت برون خط یا آفلاین: به طور مثال صدای قلب بیمار برای پزشک ارسال و توسط دستگاه ضبط می‌شود، تا مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و گاهی هم خروجی به صورت منحنی کشیده شده و نتیجه به بیمار اعلام می‌شود.
- گروه دوم به صورت بر خط یا آنلاین: به طور مثال صدای بیمار از طریق خط تلفن مستقیم به پزشک می‌رسد و پزشک همان جا روی آن تصمیم گیری کرده و اعلام نتیجه می‌کند.
اطلاعات و سرویس های تصویری: از جمله این سرویس‌ها می‌توان به کنفرانس ویدئویی و انتقال تصاویر و پرتو نگاری اشاره کرد. این سرویس‌ها هزینه‌بر هستند ولی کاربرد فراوانی دارند. گاهی اوقات با دستگاه‌های اسکنر این اطلاعات به پزشک معالج می‌رسد و گاهی هم به وسیله پرتونگاری دیجیتالی این اتفاق رخ می‌دهد که بطور مستقیم تصاویر به صورت دیجیتالی تبدیل شده و انتقال می‌یابند. این روش امروزه در مراکز پرتونگاری رایج است.
مزایای تله‌مدیسین یا پزشکی از راه دور
- تله‌مدیسین مزایای متعددی دارد. یکی از بزرگترین آن‌ها این است که برای شما امکان دسترسی به متخصصین و اطلاعاتی را فراهم می‌کند که بدون آن به راحتی ممکن نبود. در حین مشاوره‌ی تله‌مدیسین، شما معمولاً فرصت خواهید داشت تا سوابق پزشکی خود را به پزشک بگوئید و سوالات خود را بپرسید. به همین ترتیب، متخصص هم می‌تواند مستقیماً از شما سوال بپرسد.
- سامانه تله‌مدیسین از این که شما اطلاعات را به پرستار یا پزشک بگویید و بعد از آن‌ها بخواهید که پیام را منتقل کنند، بهتر است. متخصص می‌تواند صدای سرفه شما را بشنود یا چشمان پف کرده شما را ببیند. شما می‌توانید اطلاعات دست اول را درباره‌ی تشخیص و گزینه‌های درمانی خودتان، بشنوید. تله‌مدیسن یا پزشکی از راه دور به عنوان یک سرویس معمول سلامت مطرح می‌شود. در بیشتر موارد، بدون هیچ مشکلی، تحت پوشش بیمه‌ی درمانی شما قرار می‌گیرد.
معایب تله‌مدیسین یا پزشکی از راه دور
طبق مطالعات، تله‌مدیسین در مقایسه با روش سنتی احتمالاً باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها، هم برای فرد درمان‌گیرنده و هم فرد خدمت دهنده می‌شود. البته برای این که این موضوع درست باشد، نیاز است که موسسه خدمات سلامت، تجهیزات تله‌مدیسین را در محل داشته باشد. تله‌مدیسین مطمئناً نقاط قوت خود را دارد اما یک سری معایب هم وجود دارد.
- یکی از معایب اصلی، دسترسی و هزینه است. شما ممکن است که به سرویس تله‌مدیسین دسترسی نداشته باشید. برای خدمت‌دهنده، راه‌اندازی و نگهداری آن هزینه‌بر است. با وجود این که سرویس باارزش و فوق‌العاده‌ای است، تله‌مدیسین ممکن است برای موسسات خدمات سلامت کوچک‌تر، پرهزینه باشد.
- تله‌مدیسین روش‌های درمانی جدیدی را ارائه می‌دهد اما مانند یک برخورد رو در رو با پزشک در مطب نیست. اگر شما رابطه شخصی و چهره به چهره را ترجیح می‌دهید، تله‌مدیسین احتمالاً گزینه مناسبی برای شما نیست.
- بیماری‌ها و مشکلات خاصی نیازمند معاینه رو در رو دارند و به وسیله‌ی تله‌مدیسین نمی‌توانند تشخیص داده شوند.
با وجود این که هیچ سرویسی بدون نقص و کامل نیست، تله‌مدیسین یک گزینه درمانی مثبت و در حال رشد است. مطالعات نشان می‌دهند که تله‌مدیسین در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کند و زندگی افراد را نجات می‌دهد.
با توجه به رشد افزاینده هزینه‌های درمان و این نکته که در برخی مناطق در دسترس نیست، نیاز به تله‌مدیسین یا پزشکی از راه دور بیشتر احساس می‌شود و به نظر می‌رسد که مزایای آن به معایب آن غلبه می‌کند. توانایی درمان بیماران در خانه‌هایشان، ارائه‌ی خدمات پزشکی و اطلاعات ارزشمند و همچنین ارائه‌ی سرویس به مناطق کمتر توسعه‌یافته از مزایایی است که نمی‌توان به راحتی از آن‌ها گذشت.
ثبت ديدگاه